Oglądam film. Piękni, zadbani i wysportowani aktorzy wcielają się w rolę tzw. „zwykłych ludzi”. Zajadają się pączkami, piją napoje słodzone i oczywiście nie ćwiczą. Z racji mojego zawodu (dietetyk), zdaję sobie sprawę z tego, że to iluzja, więc myślę tylko WTF i oglądam dalej. Liczne badania pokazują jednak, że sceny które oglądamy w filmach oddziałują na nas mocniej niż nam się wydaje.
Co jedzą filmowi bohaterowie?
Niedawno ukazało się nowe badanie przeprowadzone przez psychologów ze Stanford. Przyjrzeli się oni 250 najbardziej dochodowym filmom hollywoodzkim z lat 1994-2018, takim jak: „Titanic”, „Iron Man”, „Harry Potter”, czy „Avatar”. Sprawdzono, jakie produkty żywnościowe oraz napoje występują w każdym z tych filmów.
Okazało się, że filmowe postacie najczęściej jedzą przekąski i słodycze (np. pączki, cukierki, ciastka). Co ciekawe, 40% wśród wszystkich napojów stanowił alkohol. Pojawiał się on bardzo często, nawet w filmach dedykowanych dzieciom.
Pozytywnie na tle innych bohaterów wyróżniał się Iron Man, który odżywiał się coraz lepiej w kolejnych częściach – zamiast fast foodów jadł owoce, a wino zamienił na zielone koktajle.
Badania naukowe związane z występowaniem niezdrowego jedzenia w filmach, pojawiały się już wcześniej. Jednak okazuje się, że pomimo coraz większej świadomości ludzi na temat zdrowego żywienia, od wielu lat nie zmieniło się z tym temacie praktycznie nic.
Czy filmy mają wpływ na nasze zwyczaje żywieniowe?
Jedzenie pokazywane w filmach działa na nas tak samo jak reklama. Nawet jeśli wydaje nam się, że jesteśmy odporni, to w niewyjaśniony sposób robiąc zakupy sięgamy po produkty, które przed chwilą widzieliśmy. Obrazy oddziałują silnie na podświadomość. Jako dorośli ludzie jesteśmy w stanie im się przeciwstawić, jeśli zdajemy sobie z tego sprawę i mamy ważne cele, np. dbanie o swoje zdrowie. Jednak dzieci są wobec takiego przekazu zupełnie bezbronne.
Badania wyraźnie pokazują, że lokowanie produktów w filmach wpływa na preferencje żywieniowe dzieci. Nie tylko poprzez oddziaływanie na podświadomość. Dzieci bardzo często utożsamiają się z bohaterami, których uwielbiają. Chcą być tacy jak oni i robić to, co oni. Jeżeli więc sympatyczne smerfy jedzą cukierki, to co zrobi za chwilę dziecko?
Jeśli marka dobrze znanej sieci fast foodów zostanie umieszczona w pozytywnym kontekście w filmie, wówczas dziecko będzie miało do tej marki mnóstwo pozytywnych emocji i chętnie będzie z tych produktów korzystać.
Ważna rola producentów filmowych
Filmy produkowane w Hollywood są oglądane na całym świecie. Mają one ogromny wpływ na miliony ludzi. Epidemia nadwagi i otyłości wciąż wzrasta, aby ją zatrzymać potrzeba wiele wspólnej pracy. Promowanie zdrowych nawyków żywieniowych przez bohaterów filmowych mogłoby w znaczący sposób przyczynić się do poprawy zdrowia przyszłych pokoleń.
Literatura:
- Turnwald BP, Handley-Miner IJ, Samuels NA, Markus HR, Crum AJ.: Nutritional Analysis of Foods and Beverages Depicted in Top-Grossing US Movies, 1994-2018. JAMA Intern Med. 2021 Jan 1;181(1):61-70.
- Matthes J., Naderer B.: Sugary, fatty, and prominent: food and beverage appearances in children’s movies from 1991 to 2015. Pediatric Obesity. April 2019.
- Naderer B., Matthes J., Zeller P.: Placing snacks in children’s movies: cognitive, evaluative, and conative effects of product placements with character product interaction. International Journal of Advertising. 2018, 37:6, 852-870.
- Smith, R.; Kelly, B.; Yeatman, H.; Boyland, E.: Food Marketing Influences Children’s Attitudes, Preferences and Consumption: A Systematic Critical Review. Nutrients 2019, 11, 875.